Op 7 november 2013 heeft het Europese Hof van Justitie geoordeeld dat mensen met een rechtsbijstandsverzekering recht hebben op vrije advocaatkeuze, indien zij zich bij de oplossing van hun juridisch probleem willen laten bijstaan door een deskundig en professioneel advocaat.
Voorheen konden mensen met een rechtsbijstandverzekering niet altijd hun eigen advocaat kiezen. Deze keuze bestond doorgaans alleen als de rechtsbijstandsverzekeraar de zaak niet zelf kon afhandelen vanwege een ‘conflict of interest’, bijvoorbeeld omdat de tegenpartij eveneens was verzekerd voor rechtsbijstand bij dezelfde verzekeraar.
Soms kon het gebeuren dat de zaak moest voorkomen bij de rechtbank en slechts in die gevallen bestond dan het recht om je als verzekerde te laten bijstaan door een advocaat.
Maar bij zaken die door de kantonrechter moesten worden afgewikkeld, hoefde je als verzekerde geen advocaat mee te nemen. In die gevallen werd je als verzekerde geholpen door een jurist die in dienst was bij de rechtsbijstandsverzekeraar.
Het Europese Hof van Justitie heeft hier in een belangrijke uitspraak van 7 november 2013 verandering gebracht. Volgens het Europese Hof van Justitie geldt op grond van Europese regelgeving: “dat de vrije advocaatkeuze van de verzekeringnemer niet kan worden beperkt tot de situaties waarin de verzekeraar besluit dat een externe rechtsbijstandverlener in de arm moet worden genomen”
Het Europese Hof van Justitie overweegt wel dat in bepaalde gevallen beperkingen kunnen worden gesteld aan de kosten van de verdediging die de verzekeraar vergoedt, maar deze beperkingen mogen niet zodanig uitwerken, dat het voor de verzekerde in de praktijk onmogelijk wordt gemaakt om een redelijke keuze te maken op welke wijze hij of zij zal worden vertegenwoordigd.
Tot slot oordeelt het Europese Hof van Justitie dat dit recht op vrije advocaatkeuze onverminderd geldt in gevallen waarin geen sprake is van verplichte procesvertegenwoordiging, dus ook in gerechtelijke procedures bij de kantonrechter of de bestuursrechter.
Conclusie is derhalve dat een rechtsbijstandsverzekeraar, die in zijn verzekeringsvoorwaarden heeft geregeld dat rechtsbijstand in beginsel wordt verleend door zijn eigen medewerkers/juristen, niet tegelijkertijd mag bedingen dat de kosten van rechtsbijstand van een door de verzekerde vrij gekozen advocaat slechts vergoed worden indien de verzekeraar van mening is dat de behandeling van de zaak aan een externe rechtshulpverlener moet worden uitbesteed. Dat geldt ook indien rechtsbijstand in de desbetreffende procedure naar nationaal recht niet verplicht is.
Momenteel ligt nog een nieuwe vraag voor bij het Europees Hof van Justitie of ook de externe kosten van rechtsbijstand door een advocaat in een UWV-ontslagprocedure voor dekking onder de rechtsbijstandsverzekering in aanmerking kunnen komen. De verwachting is dat het Europees Hof van Justitie zal oordelen dat het recht op vrije advocaatkeuze zo ruim mogelijk in het belang van de verzekerde moet worden uitgelegd. Dus ook die kosten zullen moeten worden vergoed.
Veel mensen met een rechtsbijstandsverzekering kunnen met andere woorden aanspraak maken op een vergoeding van de kosten van rechtsbijstand door een advocaat van hun eigen keuze.
Wij zijn graag bereid u als particulier of ondernemer hierover te adviseren en desnoods kunnen wij u helpen dekking te verkrijgen bij uw verzekeraar.
