Bij de overname van een bedrijf met een BV-structuur kan in beginsel de keuze worden gemaakt tussen een aandelentransactie en een activa/passiva-transactie.
Activa/passiva-transactie
Bij een activa/passiva-transactie worden bezittingen en schulden verkocht. De aandelen blijven in dit geval in handen van de verkopende partij. In de praktijk wordt overigens vaak alleen activa gekocht. Bij een activa/passiva-transactie kan er dus heel gericht activa en/of passiva worden gekocht. Op deze manier kan bijvoorbeeld ook een specifieke activiteit worden gekocht in plaats van de gehele onderneming. Het is dus van belang dat in de overnameovereenkomst nauwkeurig wordt omschreven wat wordt overgedragen en wat niet.
Voor en nadelen van een activa/ passiva-transactie
Als voordeel van de activa/passiva-transactie kan worden genoemd dat een boekenonderzoek (ook wel due diligence onderzoek) naar het bedrijf meestal beperkt kan blijven. Een nadeel van de activa/passiva-transactie is dat ieder over te nemen bestanddeel apart en op juridisch correcte wijze moeten worden geleverd. Verder is het belangrijk om op te merken dat contracten niet automatisch overgaan. Van de contractuele wederpartij is namelijk toestemming vereist. Soms leidt dit zelfs tot nieuwe contractonderhandelingen. Alertheid is dus geboden.
Werknemers bij verkoop van de onderneming.
Werknemers gaan over naar de koper bij een overgang van de onderneming. Dit houdt dus in dat alle rechten van de werknemers op de koper overgaan ongeacht of hier in de overnameovereenkomst iets over is bepaald.
Aandelenoverdracht bij verkoop van een onderneming
Bij een aandelenoverdracht gaan alle rechten en plichten over. Dit omvat dus alle bezittingen en schulden, zoals contracten, debiteuren, crediteuren, machines, voorraad, werknemers, licenties etc. Het enige dat verandert is de persoon van de aandeelhouder.
Voor en nadelen
Een voordeel van de aandelentransactie is dat er in beginsel niets aan de onderneming verandert behalve de aandeelhouder. Een nadeel is dat de koper alles overneemt dus bijvoorbeeld ook mogelijke claims. Om onverwachte ‘lijken uit de kast’ te voorkomen, is het belangrijk om een uitgebreid due diligence onderzoek naar de onderneming te (laten) doen. Daarnaast is het extra belangrijk om voor eventuele verborgen gebreken garanties en vrijwaringen in de koopovereenkomst op te nemen.
Change of control-bepaling
Bij een aandelentransactie wordt vaak aangenomen dat contracten automatisch worden overgedragen op het moment dat de aandelen worden gekocht. Dit is op zichzelf juist, maar veelal kennen contracten een change of control-bepaling. Een change of control-bepaling houdt kort gezegd een beëindigingsbepaling in waarbij de ene contractspartij bevoegd is om de overeenkomst te beëindigen als bij de andere contractspartij de zeggenschap wijzigt. Change of control-bepalingen kunnen voor de koper dus vergaande gevolgen hebben. Het is dan ook van groot belang om voorafgaand aan de koop onderzoek te doen naar het bestaan van change of controle-bepalingen en de wijze waarop hier het beste mee kan worden omgegaan.
Due diligence onderzoek
In de praktijk is het om verschillende redenen gebruikelijk dat er een due diligence onderzoek plaatsvindt. Dit geldt zowel in het geval van een activa/passiva-transactie als bij een aandelentransactie.
Het doel van het due diligence onderzoek is vooral om meer te weten te komen over de onderneming. Onder andere zal worden onderzocht welke risico’s aan de voorgenomen overname kleven. Vervolgens kunnen de garanties en vrijwaringen daarop worden aangepast. Op de koper rust bovendien een onderzoeksplicht. Is informatie wel aan de koper verstrekt, maar schat de koper de risico’s niet goed in dan kan dit voor de koper grote consequenties hebben. Het is daarom van belang om het due diligence onderzoek door professioneels uit te laten voeren. Veelal worden advocaten, accountants en belastingadviseurs bij een due diligence onderzoek betrokken.
Ook voor een verkoper is het nuttig om voorafgaand aan de verkoop een due diligence onderzoek uit te voeren. De onderneming kan op die manier verkoopklaar worden gemaakt, zodat de onderneming in optimale conditie is om te worden overgenomen.
Spectrum advocaten heeft veel ervaring op het gebied van overnames en staat u graag met raad en daad terzijde. Hebt u een vraag over dit blog of wit u nader advies, dan help ik u graag!
Neem gerust contact met mij op via telefoonnummer 023-5173377 of annelies@spectrumadvocaten.nl.
